Verdrinking lijkt niet op verdrinking

Translations: –English –  汉语 tiếng ViệtEspañolItaliano –  FrançaisPortuguêsromânăDeutschSuomiSvenska –  ČeštinaРусскоÍslenskaAudio Version

De nieuwe kapitein sprong volledig gekleed van het dek en sprintte door het water. Het was een voormalig badmeester en hield zijn ogen op het slachtoffer terwijl hij recht naar het paar zwemt dat zich bevindt tussen de verankerde sportvissers en het strand. “Ik denk dat hij denkt dat je verdrinkt.” zegt de man tegen zijn vrouw.  Ze waren water naar elkaar aan het spatten en zij had geschreeuwd. Ze waren maar gaan staan, op nek-diepte in het zand. “Met ons is alles goed, wat is hij aan het doen?” vroeg ze een beetje geërgerd. “Met ons is alles goed!” schreeuwde de man, zwaaiend naar de kapitein, maar hij bleef hard zwemmen. ”Aan de kant!” Hij blafte toen hij tussen het verbijsterde echtpaar door sprintte.  Direct achter hen, op nog geen drie meter afstand, was hun negen jaar oude dochter aan het verdrinken. Veilig boven op het dek, in de armen van de kapitein, barste ze in tranen uit, “Papa!”.

Hoe kon deze kapitein weten -van vijftig meter afstand- wat de vader niet kon herkennen van slechts drie meter? Verdrinking is niet de gewelddadige, spattende roep om hulp die de meeste mensen verwachten. De kapitein is getraind in het herkennen van verdrinkingen door deskundigen en jarenlange ervaring. De vader had echter geleerd waar verdrinking op lijkt door te kijken naar de televisie. Als je tijd op of bij het water spendeert (hint: dat geldt voor ons allemaal), dan moet u ervoor zorgen dat u en uw bemanning weet waar naar te kijken wanneer mensen in het water gaan. Totdat ze betraand “Papa!” riep, had ze geen geluid gemaakt. Als voormalig kustwacht en  reddingszwemmer was ik totaal niet verbaasd door dit verhaal. Verdrinking is bijna altijd een bedrieglijk rustig gebeuren. Het zwaaien, spatten en schreeuwen dat de dramatische televisiebeelden ons op voorbereid wordt maar zelden gezien in de praktijk.

De Instinctieve Verdringingsreactie (Instinctive Drowning Response),  zo genoemd door Francesco A. Pia, Ph.D., is wat mensen doen om de werkelijke of vermeende verstikking in het water te vermijden. En het ziet er niet uit zoals de meeste mensen verwachten.  Er is heel weinig spatten, geen zwaaien en geen geschreeuw of geroep om hulp van welke aard dan ook. Om een idee te krijgen  van hoe rustig verdrinking kan gaan, denk dan hieraan: Het is de nummer twee doodsoorzaak door een ongeval bij kinderen in de leeftijd tot 15 jaar en jonger. Van de circa 750 kinderen die volgend jaar  verdrinken zullen ongeveer 375 van hen dit binnen 25 meter doen  van een ouder of andere volwassene. In tien procent van de verdrinkingen zullen de volwassen stomweg toekijken, ze hebben geen idee dat het gebeurt (bron: CDC).

Verdrinking lijkt niet op verdrinking. Dr. Pia beschreef in een artikel in de Coast Guard’s On Scene Magazine de instinctieve reactie van verdrinking als volgt:

  1. Behalve in zeldzame omstandigheden, zijn drenkelingen fysiologisch niet in staat om te roepen voor hulp. Het ademhalingsstelsel is ontworpen voor de ademhaling. Spraak is de secundaire of overkoepelende functie. De ademhaling moet worden voldaan, voordat spraak mogelijk is.
  2. De mond van de drenkeling verdwijnt en verschijnt beurtelings onder en boven het wateroppervlakte. Ze zijn niet lang genoeg boven het wateroppervlak om uit te ademen, in te ademen en om hulp te roepen. Wanneer de mond boven het oppervlak komt, komt de ademhaling snel op gang waarna ze weer beginnen te zinken.
  3. Drenkelingen kunnen niet zwaaien om hulp. Het natuurlijke instinct dwingt hen om de armen zijwaarts te strekken en te ‘drukken’ op het wateroppervlakte. Het indrukken geeft mensen de kans om hun lichaam te gebruiken  om hun mond boven het water te tillen en te kunnen ademen.
  4. Gedurende de Instinctieve Verdrinkingsreactie kunnen drenkelingen geen vrijwillige controle krijgen over hun armbewegingen.  Verdrinkende mensen die moeilijk bij het wateroppervlakte blijven kunnen niet stoppen met verdrinken en ook niet beginnen met het uitvoeren van willekeurige bewegingen zoals zwaaien om hulp, zich bewegen richting een lifeguard of het bereiken van reddingsmateriaal.
  5. Van het begin tot het einde van de Instinctieve Verdrinkingsreactie blijven de lichamen van mensen rechtop in het water, met geen enkel bewijs van een ondersteunende kracht. Tenzij ze gered worden door een getrainde lifeguard kunnen deze drenkelingen enkel worstelen om op het oppervlak te blijven. Gebeurd dit niet, zal na 20 tot 60 seconden de onderdompeling optreden.

(Bron: On Scene Magazine: Fall 2006 (pagina 14))

Dit betekent niet dat een persoon die schreeuwt om hulp en spartelt niet in de problemen is, zij verkeren eveneens in een noodsituatie. Door het afwezig zijn van de instinctieve reactie, kunnen deze slachtoffers nog steeds bijstaan in hun eigen redding. Zo kunnen ze bijvoorbeeld grijpen naar levenslijnen, ringen enz.

Let ook op deze andere tekenen van verdrinking wanneer personen in het water zijn:

  • hoofd naar beneden in het water, de mond aan het wateroppervlakte;
  • hoofd schuin achterover met open mond;
  • ogen glazig en leeg, niet in staat om zich te concentreren;
  • ogen gesloten;
  • haar over het voorhoofd of de ogen;
  • geen gebruik van de benen – verticaal;
  • hyperventilatie of hijgen;
  • proberen te zwemmen in een bepaalde richting, maar niet vooruit komen;
  • proberen om te rollen op de rug;
  • ze lijken een onzichtbare ladder  te beklimmen.

Dus als een bemanningslid overboord valt en alles ziet er OK uit – wees er niet te zeker van. Soms is de meest voorkomende indicatie dat iemand verdrinkt, dat het er juist niet uit ziet alsof ze verdrinken. Het kan er net uit zien alsof ze aan het watertrappen zijn en enkel kijken naar het dek. Een manier om er zeker van te zijn? Vraag het hen! “Alles goed met je?” Als ze de vraag kunnen beantwoorden, dan zijn ze dat waarschijnlijk ook. Als ze reageren met een lege blik, heb je minder dan 30 seconden om bij hen te komen. En ouders – kinderen spelen in het water en maken geluid. Als ze stil zijn, ga naar ze toe en ontdek waarom.

(Bekijk een video van de Instinctive Drowning Response)

Facebook

Special thanks to Janine Cornelissen for her translation.